W etiologii zaburzeń odżywiania znaczenie mają liczne wzajemnie powiązane czynniki. Aktualnie terapia mająca na celu przywrócenie prawidłowego stanu odżywienia i powrót do zdrowia bazuje na doświadczeniu klinicznym zespołów terapeutycznych.
Niewystarczające i niedoborowe odżywianie się w ED ( ang. eating disorder) zmienia całokształt funkcji fizjologicznych i psychologicznych organizmu. Nieprawidłowe odżywianie się wpływa niekorzystnie na m.in. układ hormonalny, układ kostny, niedobory pokarmowe oraz wpływa na zaburzenia nastroju.
W przypadku znacznej niedowagi pierwszym krokiem leczenia jest poprawa stanu odżywiania i przywrócenie dobrego samopoczucia. Dopiero po rehabilitacji stanu somatycznego pacjenci będą w pełni zdolni do podejmowania samodzielnych decyzji oraz efektywnego udziału w pracy z psychoterapeutą. Pełne możliwości psychofarmakoterapii uzyskuje się przy resuscytacji masy ciała i odpowiedniej podaży energii z dietą.
Przywrócenie regularności i rytmu odżywiania się jest priorytetem zwłaszcza kiedy wcześniejsze nawyki były związane z jedzeniem nieregularnym, kompulsywnym i utratą kontroli.
Rehabilitacja żywieniowa jest procesem dynamicznym i wieloetapowym. Pierwszym celem jest opanowanie objawów, co jest możliwe dzięki ścisłej, wielowymiarowej współpracy pacjenta z zespołem terapeutycznym. Podczas kolejnego etapu pacjent odżywia się, polegając na swojej intuicji i racjonalnych przesłankach. Edukacja żywieniowa i nauka świadomego, intuicyjnego jedzenia dają bardzo dobre efekty terapeutyczne. Zmiany w życiu pacjenta zachodzą na poziomie poznawczym (elastyczne, otwarte, odkrywcze myślenie) i behawioralnym (spożywanie różnorodnych grup produktów, jedzenie regularne, jedzenie bez strachu o negatywne konsekwencje).
Zasady odżywiania się w okresie zdrowienia:
Inicjuj i kończ jedzenie zgodnie z fizjologicznymi potrzebami, w odpowiedzi na wewnątrzustrojowe sygnały głodu i sytości. Unikaj jedzenia w reakcji na emocje, zewnętrzne czynniki motywacyjne, strach.
Wybieraj produkty na podstawie swoich potrzeb i wewnętrznych sygnałów organizmu
Traktuj jedzenie z uważnością
Jedzenie powinno być źródłem satysfakcji i przyjemności. Po każdym posiłku wyciągaj wnioski na przyszłości, jeśli chodzi o skład pożywienia i inne okoliczności jedzenia posiłku.
Kieruj się rozsądkiem i intuicją.
Doświadczenie kliniczne dowodzi, że rola dietetyka w zespole leczącym zaburzenia odżywiania jest nie do przecenienia. Dietetyk kliniczny pomaga kształtować i utrwalać postawy pozytywne, podporządkowane wewnętrznej kontroli odżywiania się. Dla skuteczności leczenia ogromne znaczenie mają systematyczne konsultacje i ciągła wymiana informacji, zarówno na temat sukcesów, jak i niepowodzeń pacjenta.
