Lipoproteina (a) – cichy wróg Twojego serca

Czy dbasz o swoje serce? Regularnie badasz cholesterol i ciśnienie? To świetnie! Ale czy słyszałeś o lipoproteinie (a), często nazywanej Lp(a)? To mało znany, ale niezwykle ważny wskaźnik, który może zaważyć na zdrowiu Twojego układu krwionośnego. Dziś rozwiejemy wszelkie wątpliwości na jej temat!

Dlaczego badanie lipoproteiny (a) jest tak ważne?

Standardowe badania cholesterolu (LDL, HDL, trójglicerydy) dają nam ogólny obraz ryzyka chorób serca. Jednak Lp(a) to niezależny czynnik ryzyka, który może być podwyższony nawet u osób z prawidłowym poziomem cholesterolu. Jej wysokie stężenie jest silnie uwarunkowane genetycznie i nie zależy od stylu życia w takim stopniu jak inne frakcje cholesterolu.

Badanie Lp(a) pozwala na:

• Precyzyjniejszą ocenę ryzyka: Uzupełnia tradycyjne badania, dając pełniejszy obraz zagrożenia miażdżycą i jej powikłaniami.

• Wykrycie ukrytego zagrożenia: Pomaga zidentyfikować osoby, które pomimo zdrowego stylu życia i dobrych wyników innych badań, są w grupie podwyższonego ryzyka.

• Wczesną interwencję: Umożliwia wdrożenie odpowiednich działań profilaktycznych i leczniczych, zanim pojawią się poważne problemy zdrowotne.

Jakie ryzyko niesie podwyższona lipoproteina (a)?

Podwyższony poziom Lp(a) znacząco zwiększa ryzyko wielu poważnych schorzeń układu sercowo-naczyniowego, w tym:

• Miażdżycy: Lp(a) sprzyja gromadzeniu się blaszek miażdżycowych w tętnicach, co prowadzi do ich zwężenia i utraty elastyczności.

• Choroby wieńcowej: Zwiększa ryzyko zawału serca i dławicy piersiowej.

• Udarów mózgu: Zakrzepy powstałe na skutek miażdżycy mogą zablokować przepływ krwi do mózgu.

• Zwężenia zastawki aortalnej: Podwyższone Lp(a) może przyspieszać proces zwapnienia i zwężenia zastawki aortalnej.

• Zakrzepicy: Sprzyja tworzeniu się zakrzepów krwi, które mogą prowadzić do zatorów.

Warto zaznaczyć, że ryzyko to jest szczególnie wysokie, gdy wysoka Lp(a) współwystępuje z innymi czynnikami, takimi jak wysoki poziom cholesterolu LDL, nadciśnienie tętnicze, cukrzyca czy palenie papierosów.

Co możemy zrobić, gdy Lp(a) jest podwyższone?

• Modyfikacja stylu życia: Choć Lp(a) jest genetycznie uwarunkowana, zdrowy styl życia jest kluczowy dla ogólnego zdrowia serca. Obejmuje to:

  • Zbilansowaną dietę: Bogatą w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty, chude białko i zdrowe tłuszcze. Ograniczenie nasyconych i trans tłuszczów oraz cholesterolu. W zaplanowaniu optymalnej diety pomoże Ci wykwalifikowany dietetyk medyczny.

  • Regularną aktywność fizyczną: Co najmniej 30 minut umiarkowanej aktywności większość dni w tygodniu.

  • Utrzymanie prawidłowej masy ciała.

  • Rzucenie palenia.

  • Unikanie nadmiernego spożycia alkoholu.

• Kontrola innych czynników ryzyka: Skuteczne leczenie nadciśnienia tętniczego, cukrzycy i wysokiego cholesterolu LDL jest absolutnie kluczowe w celu minimalizowania ogólnego ryzyka sercowo-naczyniowego.

• Leki obniżające cholesterol LDL: W niektórych przypadkach, gdy Lp(a) jest wysokie i występują inne czynniki ryzyka, lekarz może zalecić intensywniejsze leczenie statynami w celu jak największego obniżenia poziomu LDL-C, co pośrednio wpływa na zmniejszenie całkowitego ryzyka.

• Nowe terapie: Na horyzoncie pojawiają się innowacyjne leki np. inhibitory PCSK9, które w badaniach klinicznych wykazują zdolność do znaczącego obniżania poziomu Lp(a). W niektórych ośrodkach zdrowia prowadzona jest terapia, wykorzystująca aferezę czyli zabieg pozaustrojowy pozwalający na zmniejszenie Lp(a). Warto śledzić te doniesienia i rozmawiać o nich z lekarzem.

  

  Lipoproteina (a) – cichy wróg Twojego serca

Podsumowanie

Badanie poziomu lipoproteiny (a) to cenny element kompleksowej oceny ryzyka chorób serca. Aktualnie w celu przyspieszenia diagnostyki i zmniejszenia ryzyka chorób serca badanie Lp(a) proponowane jest w bilansie 6latka i w ramach programu Moje Zdrowie wśród populacji dorosłych Polaków. Choć wysoka Lp(a) jest wyzwaniem, nie oznacza to wyroku! Dzięki świadomości problemu i współpracy z lekarzem, możemy skutecznie zarządzać ryzykiem i dbać o nasze serce przez długie lata.