Statystyki wskazują, że około 25% Polaków znajduje się w grupie ryzyka rozwoju insulinooporności. W szczególności narażone są osoby z nadwagą, otyłością, genetycznym obciążeniem, a także te prowadzące siedzący tryb życia i z nieprawidłowym sposobem odżywiania. Insulinooporność to stan obniżonej wrażliwości tkanek na działanie insuliny wydzielanej przez trzustkę. Komórki docelowe nie reagują na sygnał przekazywany przez insulinę i stężenie glukozy nie ulega obniżeniu (hiperglikemia). Reakcja na insulinę jest upośledzona, co powoduje, że trzustka musi produkować większą jej ilość w celu regulacji glikemii. Zaburzenie może mieć charakter wtórny lub pierwotny (obciążenie genetyczne). Insulinooporność może prowadzić do zaburzeń metabolicznych, cukrzycy typu 2, chorób sercowo-naczyniowych, zwiększonego ryzyko spontanicznych poronień. Insulinooporności może towarzyszyć hiperinsulinemia.
Jakie mogą być objawy insulinooporności:
narastające zmęczenie i senność po posiłku
zwiększone łaknienie i większa ochota na słodycze (efekt insulinooporości podwzgórzowej)
hiperglikemia
wzrost trzewnej tkanki tłuszczowej
trudności z utrzymaniem stałego poziomu energii,
problemy z utratą masy ciała mimo stosowania diety.
Insulinooporność może być czynnikiem sprzyjającym nadmiernemu jedzeniu. Organizm przestaje prawidłowo reagować na insulinę i traci zdolność hamowania apetytu (ośrodek głodu i sytości zlokalizowany w podwzgórzu). Za tycie odpowiedzialny jest zawsze dodatni bilans energii, a insulinooporność może sprzyjać przejadaniu się.
Diagnostyka:
Zgodnie z zaleceniem Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego badaniem diagnostycznym jest test doustnego obciążenia glukozą (OGTT), Który polega na podaniu 75 g glukozy i ocenie szybkości i efektywności regulacji poziomu glikemii przez insulinę.
Poziom glukozy po 1 h:
<140 mg%- wynik prawidłowy
140-200mg%-stan przedcukrzycowy
>200 mg% cukrzyca
Poziom glukozy po 2 h:
<140 mg%- wynik prawidłowy
140-199 mg%-nietolerancja glukozy
>200 mg% cukrzyca
Kluczowe znaczenie ma profilaktyka, gdyż wczesne działania zapobiegawcze mogą zmniejszyć ryzyko wystąpienia insulinooporności i powikłań związanych z cukrzycą.
Oto kilka rekomendacji, mających na celu redukcję ryzyka insulinooporności:
· Zrównoważona dieta - regularne spożywanie posiłków z wysoką zawartością białka, błonnika, witamin i minerałów. Ograniczenie cukrów prostych - unikanie słodyczy, napojów gazowanych oraz przetworzonych produktów żywnościowych. Rozkład makroskładników dobierany jest indywidualnie, niekiedy skuteczne są diety z obniżoną zawartością węglowodanów do 35-45 % całkowitego zapotrzebowania na energię. Dieta powinna bazować na nieprzetworzonych produktach o wysokiej wartości odżywczej. Ważnym elementem jest błonnik pokarmowy, który spowalnia tempo wchłaniania glukozy w jelitach, zwiększa uczucie sytości. Dietetyk medyczny ustali z Tobą bezpieczną i skuteczną strategię żywieniową dopasowaną do Twoich potrzeb i stanu zdrowia.
· Aktywność ruchowa-Jest jednym z najważniejszych czynników profilaktycznych. Pozwala zwiększyć wrażliwość insulinową tkanek obwodowych i skutecznie regulować bilans energetyczny. Warto wprowadzić plan aktywności, który będzie dla ciebie przyjemny, realny do realizacji i adekwatny do Twoich możliwości. To może być na początek 7 000 kroków w ciągu dnia lub dodatkowy 2 h treningu siłowego w tygodniu. Każdy ruch jest dobry, szczególnie ten spontaniczny i nieplanowany może mieć ogromne znaczenie dla kontroli glikemii- dłuższy spacer z psem, chodzenie do pracy na piechotę, używanie schodów zamiast windy.
Pamiętaj, że sen i regeneracja są kluczowe – dla zachowania zdrowego balansu w życiu, zmniejszenia poziomu stresu, który wpływa na gospodarkę hormonalną.
Jeśli cierpisz na insulinooporność kluczem do sukcesu jest długoterminowy plan poprawy glikemii i profilaktyki chorób metabolicznych. Warto zaplanować realne, mierzalne cele i dążyć do poprawy zdrowia. Dietetyk medyczny pomoże Ci usystematyzować wiedzę i postawić pierwsze kroki na ścieżce do lepszego zdrowia. Pamiętaj o regularnych badaniach - monitoruj poziom glukozy we krwi i insuliny, zgłoś się na konsultacje z lekarzem lub dietetykiem w razie potrzeby. Zdrowie jest niezwykle cenne, dlatego warto dbać o siebie i swoich bliskich, wspólnie dążąc do zmniejszenia ryzyka insulinooporności i cukrzycy.
Comentários