Zakażenie bakterią Helicobakter pylori jest powszechne – występuje ona u większości dorosłej populacji. W Polsce zakażonych jest 70-90% dorosłych i 30% dzieci. Należy jednak pamiętać, że samo zakażenie bakterią nie jest równoznaczne z rozwojem choroby wrzodowej. Chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy zapada 5–10% dorosłej populacji.
Objawy zakażenia:
bóle w nadbrzuszu,
uczucie ciężkości, po posiłku,
nudności,
odbijanie,
niestrawność,
wzdęcia,
ból w nadbrzuszu,
nudności i wymioty,
zapalenie żołądka,
wrzody żołądka.
Diagnostyka:
W diagnostyce H. pylori stosuje się metody inwazyjne i nieinwazyjne:
Metody inwazyjne (endoskopia):
test ureazowy – wykonuje się go z wycinka błony śluzowej pobranej podczas gastroskopii,
badanie histologiczne wycinka z części odźwiernikowej – badanie pod mikroskopem wycinka pobranego podczas gastroskopii
hodowla bakteryjna – badanie wykonuje się zwykle w celu ustalenia lekooporności, jeśli dotychczasowe leczenie okazało się nieskuteczne. Materiałem badanym są wycinki z błony śluzowej okolicy przedodźwiernikowej żołądka pobrane podczas gastroskopii.
Metody nieinwazyjne:
testy oddechowe – najczęściej stosowany jest oddechowy test ureazowy, w którym doustnie podaje się pacjentowi mocznik znakowany radioaktywnym izotopem węgla. Helicobacter pylori rozkłada mocznik do dwutlenku węgla (CO2) i amoniaku. Dwutlenek węgla powstały w organizmie jest usuwany podczas oddychania. Po 10–30 minutach oznacza się zawartość znakowanego węgla w CO2 wydychanym przez chorego.
test wykrywający antygeny H. pylori w kale – antygeny oznacza się w próbce kału,
testy serologiczne – badania krwi na obecność przeciwciał przeciwko H. pylori.
Poprawność wyniku badań zależy od właściwego, wcześniejszego przygotowania się:
4 tygodnie przed wykonaniem badań (z wyjątkiem testów serologicznych) nie należy przyjmować antybiotyków oraz preparatów bizmutu,
2 tygodnie przed wykonaniem badań nie należy przyjmować inhibitorów pompy protonowej (IPP).
Leczenie:
Pozytywny wynik testów wiąże się z wdrożeniem leczenia eradykacyjnego. Leczenie z ma być długotrwałe, radykalne i prowadzić do usunięcia wszystkich Helicobacter pylori z przewodu pokarmowego pacjenta. W Polsce zalecanym leczeniem pierwszego wyboru jest tzw. terapia poczwórna z bizmutem, czyli 10-14-dniowe podawanie, cytrynianu bizmutu oraz 2 antybiotyków – standardowo metronidazolu i tetracykliny. Obligatoryjnie stosowanie leku hamującego wydzielanie kwasu solnego w żołądku (leki z grupy inhibitorów pompy protonowej, inaczej IPP).
Zakażenie H. pylori może nawracać.
Dieta i suplementacja:
Wprowadzenie odpowiedniej diety może przynieść poprawę samopoczucia już w momencie wystąpienia pierwszych objawów choroby. Eradykacja często wiąże się z nieprzyjemny objawami ze strony przewodu pokarmowego, jak dyskomfort, nudności, bóle brzucha (w trakcie leczenia może dojść do zaostrzenia objawów). Wskazana jest lekkostrawna dieta, którą pomoże zaplanować Ci dietetyk kliniczny. Należy unikać dań smażonych, pikantnych, gorących, wzdymających. Wskazane jest spokojne jedzenie posiłków i dokładne gryzienie każdego kęsa. Rozszerzanie diety zależy obecności objawów oraz tolerancji danego pacjenta. Preferowane jest stopniowe rozszerzanie diety. Po ustąpieniu objawów dieta powinna spełnia zasady zdrowej, pełnowartościowej diety. Objawy dyspeptyczne często nasilają używki (kawa, mocna herbata, alkohol). Konieczne jest zaprzestanie palenia.
Po eradykacji, możliwe jest wystąpienie dyskomfortu i biegunki - jeśli takie objawy się utrzymują wskazana jest kontrola lekarska, z uwagi na ryzyko infekcji Clostridium difficile związanej z antybiotykoterapią. Probiotyczne bakterie Lactobacillus reuteri i Saccharomyces (S.) boulardii, mogą być pomocne w leczeniu zakażenia H. pylori. Zastosowanie powyższych szczepów probiotycznych zwiększa skuteczność eradykacji o ok. 10‑14% oraz zmniejsza objawy uboczne antybiotykoterapii. W aptece pytaj o probiotyki przeznaczone dla pacjentów z H. Pylori, zawierające powyższe szczepy.
Jeśli czujesz się zagubiony/-a w gąszczu zaleceń, nie martw się- pomoc znajdziesz wśród wykwalifikowanych specjalistów. Współpraca z lekarzem i dietetykiem pozwoli Ci bez stresu przejść przez proces leczenia.